Başkonsolosluk hususu Moldova Başbakanı Ion Kiku ile Türkiye’nin Moldova büyükelçisi arasındaki görüşmede ele alındı. Kısa bir müddet içinde başkonsolosluğun açılacağı bildirildi.

Türkiye ile Gagauzya arasında ikili ilişkiler güzel gelişmelerle devam ediyor. Konya Selçuklu Belediyesiyle Gagauzya Kıpçak Belediyesi geçtiğimiz aylarda bir araya gelmiş ve ortak çalışmalar yapılacağını açıklamışlardı. Gagauzya’ya Türkiye’den belediyeler ve üniversiteler giderek ortak çalışmalar yapılmaya da devam ediyor.

Gagauzya Özerk Devleti

Gagavuzya, veya Gagavuz Yeri Özerk Bölgesi, Moldova'ya bağlı bir özerk devlet. Ülkeye ismini veren Gagavuzlar Oğuz Türkü kökenlidir ve Gagavuz kelimesinin Gök-oğuzdan türediği düşünülmektedir.

Paul Wittek'e göre Gagavuz kelimesi Anadolu Selçuklu Hükümdarı II. İzzeddin Keykavus ile bağlantılıdır.

Gagavuzlar Türk dünyasının Hrıstiyan Ortodoks bir topluluğudur. Gagavuzların Karadeniz’in kuzeyinden Balkanlar’a gelen Türk boylarından Hıristiyanlaşanlar, Anadolu’dan Keykavus ve Sarı Saltuk ile beraber gelen Türklerin Hrıstiyanlaşmaları ve Osmanlılar döneminde Anadolu’dan Balkanlar’a geçen Hrıstiyan Türk topluluklarının bir karışımı olduğu ileri sürülmektedir. Bir başka söyleyişle, Gagavuzlar, “Peçenek, Uz ve Kumanlarla Anadolu Selçuklu Türklerinden meydana gelmiş, onların sentezi olan bir Türk toplumudur”.

Ortodoks Hrıstiyanlığı benimsemiş olmalarıyla birlikte dilleri Anadolu Türkçesine çok yakındır.

1989 yılında yapılan nüfus sayımına göre, eski Sovyetler Birliği’nde Gagavuzların sayısı 197.164’tür. Bunların %78’i Moldavya’da, %16’sı Ukrayna’da ve kalan %5’i ise Rusya Federasyonu başta olmak üzere Kazakistan, Beyaz Rusya, Özbekistan, Gürcistan, Azerbaycan, Türkmenistan, Litvanya ve Estonya’ya dağılmış durumdadır.

Bulgaristan başta olmak üzere, Romanya, Yunanistan ve Makedonya’da da Gagavuzlar yaşamaktadırlar.

Moldavya’daki Gagavuzlar, 5 Mart 1995’te yapılan bir referandum sonucunda özerkliklerini elde etmişlerdir. Başkenti Komrad olan bu bölgeye Gagavuz Yeri denilmektedir. Çadır ve Valkaneş Gagavuz Yeri’nin diğer şehirleridir.

Mustafa BALKAN