EKONOMİNİN DÜZELME KRİTERLERİ

Ekonomi kelimesi insanlık tarihi kadar eskidir ve her insanı etkilemektedir. Bir ülkenin gelişmişlik düzeyi ekonomisine bağlıdır, göstergeler dünya standartlarının üzerindeyse iyi değilse kötüdür denilir.

Ekonomi hayatımızın her alanına girmektedir. Nefesimiz gibi desem apartmış olmam sanırım. Dünya hayatına elveda deyip mezara girdikten sonra ekonomiyle ilişkimiz kesilir, mirascılarımız devam eder. O ayrı bir mes'eledir. Yani ekonomi beşikten mezara kadar değil, ceninden mezara kadar desek daha doğrudur.

İbadetten daha çok ekonomiyle uğraşırız, hesaplar yaparıız, uzman olmasak da, kağıt üzerinde olmasa da gelir- gider listeleri oluştururuz. Daha çok kazanmanın ya da tam tersi daha az kaybetmenin yollarını ararız.

Geçmişle günümüz arasında ekonomik yönden bağ kurarız, kıyaslamalar yaparız, olumlu ve olumsuz tabloları çizmeye çalışırız. Türkiye'nin ekonomisi dışa bağımlı olduğu için Dolar ve Euro bazında gelir ve hiderimizi hesaplarız. Devletimiz zaten "Dolar" cinsinden "ithalat ve ihracatt" rakamlarını aylık ve yıllık bazda ortaya koyuyor. Dolayısıyla bir çoğumuz, Türkolik değil, dolarkolik olduk.

Her şeyden önce enflasyona karşı alınterimiz zayi olmasın diye çaba sarfederiz. Türk lirasında param kalırsa eriyeceğini,dağdaki çoban dahi bilir. En kolay parayı koruma yolu yabancı paraya paramızı dönüştürmektir. Tabi ki enflasyon sıfıra yakın olsa kimse ana parasından başka paraya tevessül etmez. Ülkeyi bu hale getirenler utansın!

Ülke olarak bir ekonomik darboğazdan geçtiğimiz herkes tarafından ma'lumdur. Ne olursa olsun, ölümden başka her hastalığa "Allah Teâlâ'nın izniyle" çare vardır. Ne kadar büyük ekonomik kriz olursa olsun mutlaka bu krizden çıkış yolları vardır. Bu çıkış yollarını bellidir. Boğaziçi üniversitesini birincilikle bitireni ya da batıda eğitim göreni maliyenin başına getirerek ekonomi düzelir diyemeyiz. Yapılacak olanlar bellidir. Peki nedir bunlar: Sıralayalım:

Başta kuvveti değil, hakkı üstün tutan bir hukuk sisteminin oluşturulması.

Partizanca atamalar değil, liyakatça atamaların yapılması.

Kamuda ve sosyal hayatta tavandan tabana kadar israfın her türlüsüne son verilmesi.

Aciliyet gerektirmeyen bütün yatırımlara ara verip, kaynakları aciliyet gerektiren yatırımlara aktarılması,

Tüketim ekonomisine son verip üretim ekonomisine derhal dönülmesi.

Milli ekonomik seferberlik ilan edilmesi, her vatandaş ülkesinin ekonomisi için elinden geleni yapması,

Denk bütçe yapılması, bir kuruş yeni borç almadan ülkenin ekonomisini yönetme becerisinin sağlanması,

Ülkemizin öz kaynaklarının harekete geçirilerek en az yılda 150 milyar dolarlık kazanç sağlanması,

Haksız vergi sistemine derhal son verilmesi, az kazandan az, çok kazanandan çok vergi alınması,

İç ve dış borçlar yeniden yapılandırılmalı, borç faizi gelişmiş ülkelerin borçlanma seviyesine düşürülmesi. Zira çok yüksek oranda borçlanmaktayız.

Haksız kazançlara derhal son verilmeli, para ile para kazananı değil, üretim yapanı desteklenmeli,

Ülkeyi katma değeri yüksek olan ürünler idhal değiş, ihraç edecek duruma getirmeli,

Meslek okullarını yaygınlaştırmalı, üretimi teşvik etmeli,

Eğitim- öğretimi yeniden ele alıp milli ve manevi değerlerimizi ön planda tutan bir yapıya kavuşturulmalı,

Zeki öğrencilerimizi yurt içinde değerlendirecek ortamın oluşturulması,

Asgari ücreti yoksulluk sınırının üzerine çıkarılmalı,

Yap-işlet-devret modeliyle yapılan antlaşmalar tekrar gözden geçirilmeli, anlaşmaları devletimizin leyhine çevirmeli,

Denetim mekanizmasını devletin her aşamasını kapsayacak şekilde revize edilerek ivedilikle hayata geçirilmelidir.

Torpile son verilmeli, yönetmelik, yasa ve anayasayla bağlı kalınmalı, güçler ayrılığına (yasama,yürütme ve yargı) derhal geçilmelidir. Her Türk vatandaşı yaptıklarının hesabını vermelidir

Bu maddeleri artırmamız mümkündür. Önemli olanlarını sıralamaya çalıştım. Bu ilkelere uyulmadığı takdirde ekonomiyi düzeltmek mümkün değildir. Dünyaca ünlü olan ekonomistler den, Daron Acemoğlu,Nouriel Roubini,Greg Mankiw,Paul Krugman,James Heckman,Robert Lucas...gibi isimleri getirseniz yukardaki kriterlere uyulmadığı zaman ekonominin düzelme imkanı yoktur. Hazine ve maliye bakanı Say. Mehmet ŞİMŞEK ve Mer. Bank. Başkanı Sayın Hafize Gaye ERKAN batıda iyi eğitim almış kimselerdir. Bir vatandaş olarak merakla takip ediyoruz.Ejonomik alanda hayırlı hizmetler yapacaklar diye. Şahsen ümitsiz olduğumu belirtir, saygılar sunarım. Selam ve Dua ile...

13.06.2023

Başöğretmen

M. Cemal TOMAR