Ordu Belediye Başkanı Sn. Güler ''200 lira, fındıkta görülmemiş fiyat'' diyor. Dolar ile mukayese ediyor ve destekleme amacıyla verilen fiyatı yüksek buluyor.
Dolar açısından bakıldığında, yüksek görünüyor. Ancak, dolar son 20 yılda yüzde atmış oranında enflasyona uğradı. Sadece geçen yıl dolar, yüzde 9 oranında enflayondan değer kaybetti. Kaybediyor. Enflasyona uğrayan para ile reel satınalma gücü ölçülemez. Başkanın dolar ile ölçme gayreti, ekonomi bilimi ile bağdaşmıyor.
İkinci ekonomik bir gerçek daha var. Fiyatı arz ve talep tayin ediyor. Arzın arkasında maliyetler vardır. Arzın alt limitini maliyetler belirliyor. Fiyatı maliyetin altında kalan hiç bir üretilemez. Arz ve talebin fiyatı belirleme kuralı, limitlerin altında iş görmez.
Bu paradoksu, ekonomist olmayanlar bilmez. Üretici yaşayarak öğrenir. Maliyetin altında kalan fiyata, ürün üreten üretici zarar eder. Zararı ekonomi af etmez.
Şimdi hesap zamanı;
Fındık üreticisi olarak en büyük giderimiz İŞÇİLİK dir. Bu yıla kadar, işçiler toplama işini yarıya yapıyordu. İşçi topluyor. Yarısını toprak sahibine bırakıyordu. Örtülü bir anlaşma vardı. Bazı üreticiler fiilen de yaptılar. İşçilik bu anlayışa göre belirleniyordu. Bu yıl değişti. İşçiler topladıkları fındıkların üçte ikisini istiyor.
Dün harmandayım. Yanıma iki genç adam geldi. Bu teklifi bana yaptılar. Demek ki piyasa böyle kurulmuş. Haksız da değiller. Zira, işçi başına toplanan çec fındık, 16 kiloyu geçmiyor. Gübresi, ilacı, tırpanı, ışgını, bahçeleme işleri ekleniğinde 200 lira maliyet aşılıyor.
Yazar Sn. Canel Alaybeyoğlu fındıkçı. File Sistemi ile işçilik maliyetlerinin düşürüleceğini saptamış. Ancak, 50 dönümün üzerindeki bahçeler için ekonomik olamıyor. Amortismanlar devreye girince aynı hesaba geliyor.
Sonuç;
Belediye Başkanı Sn. Güler'in, destekleme fiyatını yeterli ve yüksek göstermesi, üreticiyi sukutu-hayale uğrattı. Müstahsil üzgün ve kırgın.
Zira;
-Satınalma gücü esas alınarak, mukayese edildiğinde, 200 lira düşük bir fiyatı temsil ediyor.
-Maliyetler hesaba katıldığında, verilen fiyat maliyetin altında kalıyor.
Ekonomik kuraldır. MALİYETİN ALTINDA HİÇ BİR TİCARİ ÜRÜN ÜRETİLEMEZ.
Fındıkta bu kural fiilen işliyor.
Şinasi Kara
