1.ERKEN KÜLTÜRLERDE YÜCE VARLIK
En erken dönemlerden itibaren insanların Yüce Varlığa ulaşmak için gökteki ve yerdeki varlıklarını ilahlara dönüştürmesi safhaları göçebeler yerel üstün ruhları, tarım toplumları göksel varlıkları ilahlaştırma süreçleri. Hz. İbrahim as min doğaya çıkıp gökteki cisimleri yücelik büyüklük ve batış açısından eleyerek değerlendirmesi
2. GELİŞMİŞ POLİTEİST KÜLTÜRLERDE YÜCE TANRI
Hz. İbrahim’in gelişmiş şehir kültüründeki putların bulunduğu politeist panteon/ puthanede Henoteizmin( Yukarıda Yüce Tanrı aşağıda ise ona ulaşmak isteyen politeistlerin icat ettiği çoklu ilahlar fikrininin olduğunu bizzat göstermesi Bütün putları kırıp Yüce Tanrı fikrine ulaşması
a. Vedalardaki Atman(Ruh), Brahman (Kudret)ve popüler Hinduizmin ilahi kuvvetler olarak çoklu tanrıları yaratma süreçleri
b. Kadim Çin’de: Ti(Öte, Başka/Bilinmeyen), Tien (Semadaki Öte), Shang-ti (Şang Ötesi), Tien- Tao (Sema’daki Yüce, Tao (Yüce/Sema) ve Tao-Yin (Pasif Sema) ve Tao Yang(Aktif Yer), Göksel ilahlar ve Yeryüzü İlahları süreçleri
c. Kadim Yunan’da: A Gosis (Meçhul), Zeus (Gök), Pantheon (Genetik ilahlar ailesi)süreçleri
d. Kadim Roma’da Zeus Poterus ve Pantheon (Göksel İlahlar) süreçleri
3. İLAHİ DİNLERDE EŞSİZ TANRI
Hz. İbrahim’in son olarak politeist milletten hicret ederek kendi milletinin babasını teşekkül etmek üzere özgün eşsiz devrimci tevhid dünyasını inşa etmesi; Oglu İsmail as ile birlikte tüm profan alanlardan uzak, ıssız, ziraatsız ve profan alanlardan iyi ayıklanmış kutsal/haram bölge inşası
a. Yahudi Monoteizmi: Yahve (Ben, Ben’im)veyaPeygamberlik monoteizm, Baal-Yahveh veya Akkad-Ugarith- Fenike politeizmleriyle senkretizm süreçleri, Alohim (Tanrılar- diğer ilahları zımnen kabul), Adonai (Kutsal Yahveh’i ağza almayan manevra olarak Talmudik/Rabbinik Monoteizm)
b. Hıristiyan (Trio-Monoteizmi): İsa Mesih ile Yahveh’e Dönüş (Gökteki Rahman veya Teolojik Baba), Apostolik Rab/Yahveh Monoteizm), Gentile Tanrı (Pavluscu Grek ve Mithra- Yahveh Roma Senkretizmi), Triologist Monoteizm (Patristik Pavluscu Monoteizm), Triniteryen Monoteizm (Yunan, Akdeniz, Roma, Gnostik İnançlar Senkretizmi), Teo-etiksel Monoteizm
c. İslam Radikal Monoteizmi: Hz. Peygamberin şeriatında “Batılı İzale Hakkı İzhar Monoteizmi Olarak Tevhid: Devinimsel Dikey ve Yatay Süreçler; Kuddüs, Hak, Allah, Lokal Politeist Kavimleri Helak Edici Etnik Tevhit Formları (Hud, Ad, Semud), “Rabbül Semavat vel Ard (Hz. Musa zamanı Mısır ve Sina Çölünde Bölgesel ve Küresel Kavimlere Uygun Monoteizm), kuşatıcı Ahmedi Monoteizmi (Kuddüs, Hak, Allah, Melik, Rabbüs Semavaat ve’l Ard, Rabbü’l- Alemin).
4. KOGNİTİF ÇAĞDA ELEŞTİREL DÖNÜŞTÜRÜCÜ BİLİŞSEL BEN MERKEZLİ TEVHİD
Hz. İbrahim’in özgün tevhid anlayışında nefsiyle, özgün şeytanıyla Tevhid karşıtı güç veya otoritelerle mücadelesi Şeytanın tipolojik sınıflandırılmaları. En Sevdiğini (Hz. İsmail’i) Ey Sevgili Hak adına kurban edebilmesi sınavları. İnfraspektrum bakışla sürekli sınamalarla dinamik bireysel monoteizler. Poli-monoteizm tehditlerine karşı Bilişsel monoteizm inşası